Muzeum Okrêgowe im. Leona Wyczó³kowskiego
APEL
Muzeum Okrêgowe im. Leona Wyczó³kowskiego w Bydgoszczy przygotowuje wystawê monograficzn± Karola Mondrala (1880-1957), grafika i malarza oraz pedagoga zwi±zanego m.in. ze ¶rodowiskiem artystycznym dwudziestolecia miêdzywojennego w Bydgoszczy (w latach 1921-1932). Ekspozycja bêdzie pierwsz± tak pe³n± prezentacjê dzie³ artysty, którego twórczo¶æ po raz ostatni by³a przedstawiona na wystawie w 1959 roku. Planowana wystawa bêdzie obejmowa³a grafikê artystyczn±, ekslibrisy, nieliczne zachowane rysunki i obrazy oraz sporadycznie wykonywane rze¼by. Muzeum zwraca siê z pro¶b± o udostêpnienie materia³ów zwi±zanych z Karolem Mondralem oraz informacje o jego pracach. Informacje mo¿na przesy³aæ na adres: barbara.chojnacka@muzeum.bydgoszcz.pl
[zwiñ]

„Sztuka wszêdzie. Akademia Sztuk Piêknych w Warszawie 1904-1944”, Zachêta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 5.06-26.08.2012
Sztuka, wzornictwo i polityka
Miêdzywojnie widziane z ASP w Warszawie
Piotr S³odkowski
Historyczna wystawa „Sztuka wszêdzie. Akademia Sztuk Piêknych w Warszawie 1904-1944”, zorganizowana przez warszawsk± Zachêtê, stanowi dobr± okazjê do ponownego przyjrzenia siê polskiej sztuce pierwszej po³owy XX wieku, a zw³aszcza okresowi II Rzeczpospolitej. Tytu³owe has³o dotyczy zwi±zków sztuka-pañstwo (pawilon narodowy na miêdzynarodowej wystawie), zmiany otoczenia cz³owieka wskutek dobrego wzornictwa i sztuki monumentalnej oraz wreszcie politycznych uwik³añ plastyków (studentów i pedagogów). Narracja ekspozycji rozgrywa siê na dwóch p³aszczyznach. Czê¶æ pokazu dokumentuje historiê warszawskiej uczelni, przybli¿aj±c jej pocz±tki i omawiaj±c wp³ywowe pracownie: grafiki W³adys³awa Skoczylasa (1923-1934), rze¼by Tadeusza Breyera (1910-1950), malarstwa Tadeusza Pruszkowskiego (1922-1938). Nieprzypadkowo ka¿dej z nich po¶wiêcono oddzieln± salê. Wystarczy wspomnieæ, ¿e Skoczylas uznawany jest za twórcê „polskiej szko³y” drzeworytu nowoczesnego i, ogólniej rzecz bior±c, za propagatora idei budowania sztuki narodowej w oparciu o góralski folklor. Za czasów Breyera Warszawa, obok Krakowa, by³a kluczowym o¶rodkiem nauczania rze¼by, a mistrz wykszta³ci³ wielu godnych nastêpców, m.in. Mariana Wnuka i Franciszka Strynkiewicza. Z kolei pracownia Pruszkowskiego, malarza, który promowa³ nowy klasycyzm, sta³a siê wa¿nym spoiwem ¶rodowiska artystycznego – kolejni studenci zawi±zywali a¿ cztery grupy odpowiadaj±ce naukom profesora, w tym najlepiej znane, konserwatywne Bractwo ¶w. £ukasza (1925-1930). Choæ takie dokumentacyjne ods³ony wystawy s± przecie¿ kompetentne i warto¶ciowe, o wiele ciekawiej prezentuje siê czê¶æ problemowa – ta, w której padaj± pytania o tytu³ow± wszechobecno¶æ sztuki, czyli o rozmaite postaci, pod jakimi przenika³a ona poza mury Akademii (a w³a¶ciwie Szko³y Sztuk Piêknych).
Henryk Kuna, „Rytm”, 1921-1925 (model), fot. Joanna Kinowska, materia³y prasowe Zachêty Narodowej Galerii Sztuki
Artyku³ dostêpny w wydaniu drukowanym