aktualia

Richard Long jako czołowy przedstawiciel land artu swoje nietrwałe prace tworzy poprzez bezpośrednią ingerencję w materię krajobrazu, następnie dokumentuje działania, zanim natura zatrze artystyczne ślady. Na wystawie po raz pierwszy zostaną zaprezentowane fotografie wszystkich prac z lat 1970-2013.

Richard Long, „Being in the Moment”, 1999, litografia offsetowa,

80 x 55 cm © VG Bild-Kunst, Bonn 2012, fot. Museum Kurhaus Kleve, Annegret Gossens

Ibrahim El-Salahi, „Vision of the Tomb”, 1965, Museum for African Art, New York © Ibrahim El-Salahi

Wiele wydarzyło się w Museum Brandhorst od momentu jego powstania w 2009 roku. Monachijska instytucja, ufundowana przez Anette Brandhorst i Udo Fritz-Hermanna, świętuje w maju dekadę istnienia. W ciągu ostatnich dziesięciu lat kolekcja tego prywatnego muzeum sztuki nowoczesnej rozrosła się z 700 do 1200 eksponatów, mapując artystyczną historię od lat 60. XX wieku do dziś. Na jubileuszowej wystawie pod tytułem „Forever Young” zostanie zaprezentowanych 190 dzieł 45 twórców, które grawitować będą wokół trzech obszarów tematycznych, kluczowych dla zbiorów muzeum, tj. pop-artu, tożsamości w dobie kapitalizmu oraz współczesnego malarstwa i jego przyszłości.

Museum Brandhorst narodziło się z inicjatywy Anette Brandhorst – spadkobierczyni założycieli niemieckiego koncernu chemicznego Henkel – która na początku lat 70. zaczęła kolekcjonować dzieła sztuki. Po śmierci fundatorki w 1999 roku jej mąż przekazał zbiory władzom Bawarii. Włodarze landu zostali zobligowani do wyznaczenia stosownego lokum lub stworzenia siedziby dla podarowanej im kolekcji. Budynek, zaprojektowany przez biuro architektoniczne Sauerbruch Hutton, mieści się dziś między monachijskimi Alte Pinakothek, Neue Pinakothek i Pinakothek der Moderne, tworząc pewnego rodzaju muzealną enklawę w środku miasta. Kubiczna bryła przyciąga uwagę charakterystycznymi elewacjami, pokrytymi 36 tysiącami wielobarwnych glazurowanych pionowych płytek. Gdy przechodzi się wzdłuż murów, kolory wąskich kafli zdają się zmieniać, podobnie jak w sztuce op-artowej. O ile w zbiory Brandhorst wpisały się dzieła awangardy z początku XX wieku (m. in. Pablo Picasso, Kurt Schwitters, Kazimierz Malewicz), o tyle estetyczne zainteresowanie kolekcjonerów skupiło się w głównej mierze na drugiej połowie stulecia. We wnętrzu muzeum – o ascetycznym charakterze – mieszczą się prace m.in. Josepha Beuysa, Jannisa Kounellisa, Alexa Katza, Roberta Gobera, Bruce’a Naumana, Basquiata, Dana Flavina, Andy’ego Warhola i Damiena Hirsta. Museum Brandhorst posiada również ponad 170 prac Cy Twombly’ego, co czyni ten zbiór największym, jaki znajduje się poza granicami Stanów Zjednoczonych. Jest w nim namalowany przez Amerykanina cykl dwunastu obrazów „Lepanto”, zajmujący osobną, poligonalną salę. Nieopodal głównego gmachu stoi także niewielki XIX-wieczny budynek (tzw. Türkentor), funkcjonujący dziś jako przestrzeń ekspozycyjna dla rzeźbiarskiej realizacji „Large Red Sphere” Waltera De Marii.
Museum Brandhorst było organizatorem wielu interesujących monografii (m. in. Alexa Katza, Eda Ruscha, Richarda Avedona), a także przekrojowych wystaw problemowych, jak choćby „Dark Pop” oraz „Painting 2.0: Painting in the Information Age”. Ekspozycja uświetniająca dziesięciolecie muzeum przypomni jego założenia, a także da wgląd w bogatą kolekcję sztuki oraz w dalsze plany rozwoju monachijskiej instytucji.  Wojciech Delikta